'! i 1 I dr Ahmed Colic Bego Mehuric ZADACI I OGLED! ZA 1.RAZRED TEHNICKIH I SRODNIH SKOLA Tuzla, 2000. Reeenzenti: Dr.Hrustem Smailhodii6, prof. fizike, Filozofski fakultet, TuzlaMiroslav Babic, prof. fizike, Elektrotehni6ka skola, Tuzla .IzdavacBehram-begova medresa, Tuzla Stampa Harlo-graf, Tuzla Za stamparijuSafet Pasi6 Oslobodeno poreza na promet, prema MisljenjuMinistarstva obrazovanja, nauke, kulture i sporta, broj: 1 O/H5-8486-2/99, od 24. 08. 1999. godine Odobrena upotreba u tehnickimj srodnim skolama, Rjesenjem Ministarstva obrazovanja, nauke,kulture i sporta, broj: 10/1-15-8486-2/99, od 24. 08. '1999. godinePREDGOVOR Zbirka je pisana prema programu fizike za 1. razredtehnickih i srodnih skola, a moze korisno posluziti i za ucenikeostalih skola. Prilagodena je i programu fizike za 1.razredgimnazija Sarajevskog kantona. Oat je veliki broj raznovrsnihzadataka. Posebnu grupu zadataka, E. cine demonstracioni ogledi ieksperimentalni zadaci. Za njihova izvooenje, preporucenl pribor semaze brzo i jednosiavno sklopiti od prirucnog materijala, kojiposjeduje svaka skola. Neki demonstracioni ogledi, iako bezdetaljnog objasnjanja, mogu pos!uziti kao. osnova za izradulaboratorijskih vjezbi, predviaenih nastavnim planom j programom.Na pocetku svakog poglavlja dat je teoretski uvod i nekolikorijesenih racunskih primjera. Za jednostavnije zadatke dat je samokrajnji rezultat, a za slozenije zadatke i uputstvo za rjesavanje,ali je ostavljeno dovoljno prostora da ucenici samostalno iznalazeput do rjesenja. Autori Sadriaj 1. Uvod. Mjerenje i greske primjerenju ................................................ 5 I.MEHANIKA 2. Kinemallka 2.1. Brzina. Ravnomjerno pravolinisjkokrelanje .................................... 11 2.2, Ubrzanje.Ravnomjerno ubrzano pravolinijsko kretanje ......................15 2.3. Ravnomjerno kretanje po kruzniei. Cenlripelalno ubrzanje................ 21 3. Dinamika. Slatika. 3.1. Newlonovi zakoni.Impuls. Odrzanje impulsa .................................. 23 3.2.Siaganje i razlaganje sila. Sila lrenja. Elaslicna sila......................... 29 3.3. Centripetalna sila. Gravitacionopolje ............................................ 35 3.4. Kretanjeu blizini povrsine Zemlje. Hitac........................................ 40 3.5. Rotacija. Odrzanjemomenta impulsa ............................................ 463.6. Inereijalne sile. Centrifugalni efekat.............................................. 49 3.7. Mehanikafluida.......................................................................52 4. Energija i rad.........................................................................59 4.1. Rad i energija. Snaga ..................... ,.......................................... 59 4.2. Zakoni odrZanjamehanicke energije ............................................. 685. Osellacije (tltrajl) I talasl (valovi).............................................. 73 5.1 Mehaniekeoscilaeije.................................................................73 5.2. Mehanicki talasi.......................................................................77 6. Graniee prlmljenljivosti klasicne mehanike.............................. : 80 II MOlEKULARNA FIZIKA 7.Molekularno kinelicka teorija................................................ 82 8. Kondenziranostanje tvarl .....................................................90 9. Termodinamika. Faznl prelazl................................................ 96 Rjesenja....................................................................................104 1. Uvod....................................................................................104 2. Kinematika...........................................................................104 3. Dinamika. Statika...................................................................1 05 4. Energija i rad........................................................................112 5. Oseilaeije i talasi...................................................................114 6. Graniee primjenljivosti klasicne mehanike.................................. 115 7. Molekularno kinetickateorija .................................................... 116 8.Kondenzirano sranje tvari................................................ ...... 118 9. Termodinamika. Fazni pielazi................................................... 119 Dodatak............................ :.................................................... 122 II 1:1ii,j]!1' , II II 1.Uvod. Mjerenje i greske pri mjerenju SI jedinice.Pod SI jedinicama u uzem smislu podrazumijevaju se Dsnovne jedinieeSI i izvedene jediniee SI (vidi dodatak na kraju knjige). To jekoherenlan (skladan) skup medusobno povezanih jediniea kod kojih supreraeunski laklori jednaki jedinici. Na primjer, osnovne jedinicesu: metar (m), kilogram (kg), ... , a izvedene jedinice: m , kglm3... Prilikom izracunavanja najsigurnije deeimalne i mjesovitezakonske jediniee u polazne SI jedinice . Npr: 2nm. = 2109m; 6 em'=6'10" m'; 2cm3=2'10' m3; 9 kmlh=2,5 mls. U lom51ucaju krajnj'rezultat se dobije takode u SI jedinieama. Vektorske velicine supotpuno odredene intenzitelom, (iznos, brojna vrijednost), praveemi smjerom. Sabiranje i oduzimanje vektora (51. 1): + + + c""a+b,c
'! i 1 I dr Ahmed Colic Bego Mehuric ZADACI I OGLED! ZA 1.\nRAZRED TEHNICKIH I SRODNIH SKOLA Tuzla, 2000. Reeenzenti: Dr.\nHrustem Smailhodii6, prof. fizike, Filozofski fakultet, Tuzla\nMiroslav Babic, prof. fizike, Elektrotehni6ka skola, Tuzla .Izdavac\nBehram-begova medresa, Tuzla Stampa Harlo-graf, Tuzla Za stampariju\nSafet Pasi6 Oslobodeno poreza na promet, prema Misljenju\nMinistarstva obrazovanja, nauke, kulture i sporta, broj: 1 O/H\n5-8486-2/99, od 24. 08. 1999. godine Odobrena upotreba u tehnickim\nj srodnim skolama, Rjesenjem Ministarstva obrazovanja, nauke,\nkulture i sporta, broj: 10/1-15-8486-2/99, od 24. 08. '1999. godine\nPREDGOVOR Zbirka je pisana prema programu fizike za 1. razred\ntehnickih i srodnih skola, a moze korisno posluziti i za ucenike\nostalih skola. Prilagodena je i programu fizike za 1.razred\ngimnazija Sarajevskog kantona. Oat je veliki broj raznovrsnih\nzadataka. Posebnu grupu zadataka, E. cine demonstracioni ogledi i\neksperimentalni zadaci. Za njihova izvooenje, preporucenl pribor se\nmaze brzo i jednosiavno sklopiti od prirucnog materijala, koji\nposjeduje svaka skola. Neki demonstracioni ogledi, iako bez\ndetaljnog objasnjanja, mogu pos!uziti kao. osnova za izradu\nlaboratorijskih vjezbi, predviaenih nastavnim planom j programom.\nNa pocetku svakog poglavlja dat je teoretski uvod i nekoliko\nrijesenih racunskih primjera. Za jednostavnije zadatke dat je samo\nkrajnji rezultat, a za slozenije zadatke i uputstvo za rjesavanje,\nali je ostavljeno dovoljno prostora da ucenici samostalno iznalaze\nput do rjesenja. Autori Sadriaj 1. Uvod. Mjerenje i greske pri\nmjerenju ................................................ 5 I.\nMEHANIKA 2. Kinemallka 2.1. Brzina. Ravnomjerno pravolinisjko\nkrelanje .................................... 11 2.2, Ubrzanje.\nRavnomjerno ubrzano pravolinijsko kretanje ......................\n15 2.3. Ravnomjerno kretanje po kruzniei. Cenlripelalno ubrzanje\n................ 21 3. Dinamika. Slatika. 3.1. Newlonovi zakoni.\nImpuls. Odrzanje impulsa .................................. 23 3.2.\nSiaganje i razlaganje sila. Sila lrenja. Elaslicna sila\n......................... 29 3.3. Centripetalna sila. Gravitaciono\npolje ............................................ 35 3.4. Kretanje\nu blizini povrsine Zemlje. Hitac\n........................................ 40 3.5. Rotacija. Odrzanje\nmomenta impulsa ............................................ 46\n3.6. Inereijalne sile. Centrifugalni efekat..\n............................................ 49 3.7. Mehanika\nfluida\n.......................................................................\n52 4. Energija i rad\n.........................................................................\n59 4.1. Rad i energija. Snaga ..................... ,\n.......................................... 59 4.2. Zakoni odrZanja\nmehanicke energije ............................................. 68\n5. Osellacije (tltrajl) I talasl (valovi)\n.............................................. 73 5.1 Mehanieke\noscilaeije\n.................................................................\n73 5.2. Mehanicki talasi.\n......................................................................\n77 6. Graniee prlmljenljivosti klasicne mehanike\n.............................. : 80 II MOlEKULARNA FIZIKA 7.\nMolekularno kinelicka teorija\n................................................ 82 8. Kondenzirano\nstanje tvarl .....................................................\n90 9. Termodinamika. Faznl prelazl......\n.......................................... 96 Rjesenja\n....................................................................................\n104 1. Uvod\n....................................................................................\n104 2. Kinematika\n...........................................................................\n104 3. Dinamika. Statika\n...................................................................\n1 05 4. Energija i rad\n........................................................................\n112 5. Oseilaeije i talasi\n...................................................................\n114 6. Graniee primjenljivosti klasicne mehanike\n.................................. 115 7. Molekularno kineticka\nteorija .................................................... 116 8.\nKondenzirano sranje tvari................................\n................ ...... 118 9. Termodinamika. Fazni pielazi.\n.................................................. 119 Dodatak\n............................ :\n.................................................... 122 II 1:1ii\n,j]!1' , II II 1.Uvod. Mjerenje i greske pri mjerenju SI jedinice.\nPod SI jedinicama u uzem smislu podrazumijevaju se Dsnovne jediniee\nSI i izvedene jediniee SI (vidi dodatak na kraju knjige). To je\nkoherenlan (skladan) skup medusobno povezanih jediniea kod kojih su\npreraeunski laklori jednaki jedinici. Na primjer, osnovne jedinice\nsu: metar (m), kilogram (kg), ... , a izvedene jedinice: m , kglm3\n... Prilikom izracunavanja najsigurnije deeimalne i mjesovite\nzakonske jediniee u polazne SI jedinice . Npr: 2nm. = 2109m; 6 em'=\n6'10\" m'; 2cm3=2'10' m3; 9 kmlh=2,5 mls. U lom51ucaju krajnj'\nrezultat se dobije takode u SI jedinieama. Vektorske velicine su\npotpuno odredene intenzitelom, (iznos, brojna vrijednost), praveem\ni smjerom. Sabiranje i oduzimanje vektora (51. 1): + + + c\"\"a+b,\nc
ahmed colic zbirka zadataka iz fizike za 1 razred gimnazije.24
2ff7e9595c
Comments